به گزارش خبرگزاری«حوزه»، استاد محسن قرائتی در تفسیر نور به ارائه «نکات ناب» و «پیام های زیبای آیات قرآن کریم» پرداخته که حوزه نیوز در این نوشتار، آیه 77 سوره مبارکه آل عمران را در قالب مجموعه «قطره ای از دریا» ارائه می نماید.
* آيه
إِنَّ الَّذينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَ أَيْمانِهِمْ ثَمَناً قَليلاً أُولئِکَ لا خَلاقَ لَهُمْ فِي الْآخِرَةِ وَ لا يُکَلِّمُهُمُ اللَّهُ وَ لا يَنْظُرُ إِلَيْهِمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ لا يُزَکِّيهِمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَليمٌ
* ترجمه
همانا كسانى كه پیمان خدا و سوگندهاى خودشان را به بهاى ناچیزى مى فروشند، آنان برایشان نصیبى در آخرت نیست و خداوند در قیامت با آنها سخن نمى گوید و به آنان نیز نظر(لطف) نمى كند، آنها را (از گناه) پاك نمى سازد و براى آنان عذابى دردناك است.
* نکته ها
این آیه، كسانى را كه پیمان شكنى مى كنند، به پنج نوع قهر الهى تهدید مى كند: بى بهرگى در آخرت، محرومیّت از خطاب الهى، محرومیّت از نظر لطف الهى، محرومیّت از پاكى از گناه و گرفتارى به عذاب دردناك.
در روایات شیعه و سنّى آمده است كه رسول خدا صلى الله علیه وآله فرمودند: «لا ایمان لِمَن لا اَمان له و لا دین لِمَن لا عهد له» كسى كه مراعات امانت نكند، ایمان ندارد و آن كسى كه به عهد خویش وفادار نباشد بى دین است. [تفسیر مراغى و نورالثقلین]
در بعضى روایات آمده است كه مراد از «عهد اللّه»، حقایق مربوط به پیامبر اسلام در تورات است كه به دست عالمان یهود تحریف گشته است.
مقایسه كنیم وضع كسانى را كه از جانب خداوند به آنها سلام داده مى شود؛ «سلامٌ قولاً من ربّ رحیم» [یس، 58] با كسانى كه خدا هیچ سخنى با آنان نگوید؛ «لا یكلّمهم اللّه» و اگر ناله اى سر دهند با جمله ى «اخسئوا فیها و لا تكلمون» [مؤمنون، 108] خفه مى شوند.
پیامبر اكرم صلى الله علیه وآله فرمودند: هر كس با سوگند، مال و ثروت برادرش را به ناحق بخورد، مورد غضب الهى است. سپس این آیه را تلاوت نمودند. [تفسیر نورالثقلین]
حضرت على علیه السلام فرمودند: مراد از نگاه خداوند در قیامت، «لاینظر الیهم» نگاه رحمت است، (نه نگاه با چشم). [تفسیر برهان، ج1، ص293]
* پيام ها
1- امانت مردم نزد انسان، عهد الهى است. در آیات قبل خواندیم كه بعضى امانت مردم را بر نمى گردانند، در این آیه به جاى امانت مردم، كلمه ى «عهداللّه» بكار رفته است.
2- پیمان شكنى، از گناهان كبیره است. این نوع تهدید پى در پى، درباره هیچ گناهى در قرآن مطرح نشده است. «یشترون بعهد اللّه ... لا خلاق لهم ...»
3- سوگند دروغ، سبب محرومیّت در قیامت مى شود. «یشترون ... ایمانهم»
4- دنیاپرستى، ریشه ى پیمان شكنى است. «ثمناً»
5 - بهاى پیمان شكنى هرچه باشد، كم است. «ثمناً قلیلاً»
6- كیفرهاى قیامت، متناسب با عملكرد خود ماست. بى اعتنایى ما به تعهّدات الهى، سبب بى اعتنایى خدا به ماست. «لا یكلّمهم، لا ینظر الیهم، لا یزكّیهم»
7- عذاب هاى اُخروى، هم جسمى است و هم روحى. هم تحقیر است؛ «لا یكلّمهم اللّه» و هم شكنجه و مجازات. «و لهم عذاب الیم»